Ο μέσος όρος ηλικίας των γυναικών στην οποία εμφανίζεται η εμμηνόπαυση είναι τα 50-52 έτη. Μια γυναίκα θεωρείται ότι έχει μπει στην εμμηνόπαυση όταν έχει σταματήσει η περίοδος της για διάστημα μεγαλύτερο του 1 έτους, μετά την ηλικία των 45 ετών. Ένα μικρό ποσοστό των γυναικών (περίπου 8-10%) θα παρουσιάσουν παύση της περιόδου τους σε ηλικία μικρότερη των 45 ετών (πρώιμη εμμηνόπαυση), ενώ ακόμη σπανιότερα συμβαίνει η διακοπή της περιόδου κάτω από τα 40 έτη (πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια).
Τα αίτια της πρώιμης εμμηνόπαυσης μπορεί να είναι γενετικά, αυτοάνοσα, ή να σχετίζονται με την εφαρμογή θεραπειών στη γυναίκα, όπως χημειοθεραπεία και ακτινοβολία της πυέλου για την αντιμετώπιση κακοήθειας καθώς και χειρουργικές επεμβάσεις, όπως η αφαίρεση των ωοθηκών και της μήτρας.
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική κατάσταση στη ζωή μιας γυναίκας που σηματοδοτεί τη λήξη της αναπαραγωγικής της ικανότητας. Ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών βιώνουν το «πέρασμα» στην μετεμμηνοπαυσική φάση χωρίς προβλήματα, κάποιες γυναίκες θα παρουσιάσουν έντονα συμπτώματα, όπως εξάψεις, νυκτερινούς ιδρώτες, πονοκεφάλους, ξηρότητα κόλπου και μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας, κυκλοθυμία, συχνουρία και ακράτεια ούρων.
Τα συμπτώματα αυτά δυσχεραίνουν την ποιότητα ζωής της γυναίκας αφού επηρεάζουν αρνητικά τόσο την επαγγελματική όσο και την κοινωνική και προσωπική της ζωή. Γυναίκες που παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα που επιμένουν θα πρέπει να προστρέξουν στη βοήθεια του ειδικού ιατρού που θα συστήσει τον κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισης, ανάλογα με το ατομικό ιστορικό της γυναίκας.
Η διάγνωση της εμμηνόπαυσης γίνεται εύκολα με τη λήψη του ιστορικού από τη γυναίκα καθώς και μέσω της κλινικής και υπερηχογραφικής αξιολόγησης, ενώ σπανιότερα απαιτούνται ορμονολογικές εξετάσεις κυρίως για τον αποκλεισμό άλλων καταστάσεων που μιμούνται την εμμηνόπαυση, όπως η αναιμία, ο υποθυρεοειδισμός και η κατάθλιψη.
Οι ορμονολογικές εξετάσεις καθίστανται απαραίτητες όμως σε περιπτώσεις πρώιμης εμμηνόπαυσης, ώστε να μπορέσει ο ιατρός να διαφοροδιαγνώσει αυτή από καταστάσεις που προκαλούν δευτεροπαθή αμμηνόροια και να καταστρώσει το ανάλογο θεραπευτικό πλάνο.
Η συστηματική θεραπεία υποκατάστασης των γυναικείων ορμονών συστήνεται σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες που αντιμετωπίζουν σοβαρά συμπτώματα, όπως αυτά που αναφέρθηκαν πιο πάνω, καθώς και σε όλες τις γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση ώστε να μειωθεί επιπλέον και ο κίνδυνος οστεοπόρωσης.
Πολύχρονες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι η συστηματική θεραπεία υποκατάστασης είναι ασφαλής για τις γυναίκες και πως ο σχετικός κίνδυνος για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού, καρδιαγγειακών παθήσεων και θρομβοεμβολικών επεισοδίων είναι εξαιρετικά μικρός.
Μη ορμονικές θεραπείες για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης περιλαμβάνουν τα φυτικά οιστρογόνα, την κλομιδίνη, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα και τη βιταμίνη Ε.
Ένα από τα συχνότερα και πιο επίμονα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι η ατροφία του κόλπου. Περίπου 1 στις 2 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες παραπονιούνται για ξηρότητα, κνησμό και κάψιμο στον κόλπο και το αιδοίο, πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή, καθώς και αιμορραγία και δύσοσμο έκκριμα από τον κόλπο.
Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων αυτών απαιτεί ένα συνδυασμό αλλαγών στην τοπική υγιεινή της ευαίσθητης περιοχής και τη σεξουαλική ζωή (χρήση λιπαντικών ουσιών, αποφυγή συγκεκριμένων προφυλακτικών κ.α) και χρήσης φαρμακευτικών και μή σκευασμάτων (τοπική κρέμα ή/και υπόθετα οιστρογόνων, βιταμίνη Ε, τιμπολόνη κ.α), αφού προηγουμένως ο ειδικός ιατρός εκτιμήσει το ιστορικό και επιβεβαιώσει κλινικά την ατροφία.
Τα τελευταία χρόνια η αντιμετώπιση των ιδιαίτερα ενοχλητικών αυτών συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης γίνεται αποτελεσματικά με την εφαρμογή θεραπείας Laser στον κόλπο, η οποία προκαλεί ανάπλαση και ανανέωση του κολλαγόνου, εξαφανίζοντας έτσι την ξηρότητα και το κάψιμο και επιτρέποντας στη γυναίκα να χαρεί ξανά τη σεξουαλική της ζωή.
Στο ιατρείο μας προσφέρουμε την πιο εξελιγμένη μέθοδο Laser Er:YAG, η οποία με 2 μόλις συνεδρίες επιτυγχάνει εξαιρετικά αποτελέσματα με γρήγορο και ανώδυνο τρόπο, τα οποία διαρκούν πολύ περισσότερο από άλλες θεραπείες laser ή τη χρήση τοπικών οιστρογόνων.